تحصیل همزمان

شرایط تحصیل همزمان در دو رشته

در برخی از موارد دانشجویان، به چند رشته علاقه مند هستند و تمایل دارند در دو رشته به صورت همزمان ادامه تحصیل دهند. اما سوال اصلی این است که آیا می شود همزمان در دو رشته دانشگاهی تحصیل کرد؟ در این مقاله به بررسی پاسخ این سوال پرداخته شده و شرایط لازم برای تحصیل در دو رشته همزمان را مورد ارزیابی قرار گرفته است. برخی از دانشجویان ممتاز و علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته دوم با رعایت شرایطی می توانند نسبت به تحصیل همزمان در دو رشته اقدام نمایند.

اطلاع از شرایط، قوانین و همچنین مجازات تحصیل دو رشته به صورت همزمان می تواند در روند تحصیلی دانشجو و موفقیت او در این مسیر، کمک کننده باشد. از این رو در این بخش به معرفی شرایط تحصیل همزمان در دو رشته اشاره خواهد شد. به طور کلی، شرایط تحصیل همزمان در دو رشته، توسط وزارت علوم تعیین شده و به اطلاع دانشجویان رسانده می شوند. از جمله شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

برگزیدگان کنکور سراسری، المپیاد های علمی دانش آموزان و جشنواره خوارزمی معرفی شده می توانند به خواندن دو رشته همزمان بپردازند.

دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته، پس از سپری کردن حداقل 2 نیمسال تحصیلی با حداقل معدل 17 می توانند درخواست انتخاب رشته دوم خود را به معاونت آموزشی دانشگاه محل تحصیل خود، ارائه دهند.

تحصیل همزمان در رشته پزشکی برای دانشجویان مشمول آیین نامه مربوطه، امکان پذیر نمی باشد. این افراد فقط امکان تحصیل در مقاطع کارشناسی را دارند و رشته های مربوط به پزشکی دکترای عمومی به شمار می روند.

دانشجویان برای تحصیل در رشته دوم، هیچ محدودیتی در انتخاب رشته ندارند، اما اولویت با انتخاب رشته های علوم انسانی، هنر، علوم پایه و رشته های مکمل رشته اول نظیر شیمی و زیست شناسی برای دانشجویان پزشکی، فیزیک و ریاضی برای دانشجویان رشته های مهندسی و... می باشد.

امکان تحصیل رشته دوم در دانشگاه دیگر با تایید گروه آموزشی رشته دوم فراهم است، اما اولویت پذیرش در رشته های دانشگاه محل تحصیل دانشجو می باشد.

دانشجویان در حال تحصیل در دوره روزانه از دانشگاه های دولتی برای تحصیل در رشته دوم، نیازی به پرداخت شهریه ندارند. در صورتی که دانشجویانی که رشته دوم خود را در موسسات غیرانتفاعی یا دانشگاه شبانه یا نوبت دوم سپری خواهند کرد، باید اقدام به پرداخت شهریه نمایند.

دانشجو برای تحصیل همزمان در دو رشته تحصیلی، مجاز به انتخاب حداکثر 30 واحد درسی از مجموع واحد های دو رشته انتخاب شده خواهد بود.

لازم به ذکر است که مدت زمان مجاز برای تحصیل در رشته دوم به اندازه رشته اول می باشد و دانشجو می بایست هر دو رشته را در یک زمان به اتمام برساند. البته در موارد خاص، امکان افزودن حداکثر دو نیمسال تحصیلی به طول دوره رشته دوم نیز فراهم خواهد شد. پیشنهاد می شود که دانشجویان متقاضیان تحصیل همزمان، جزئیات شرایط این نوع تحصیل را از آموزش دانشگاه خود سوال کنند.

برای عضویت در صفحه اینستاگرام ما کلیک کنید

مجازات تحصیل همزمان در دو رشته

تحصیل همزمان در دو رشته، یکی از موضوعاتی است که دانشجویان بسیاری علاقه مند به انجام آن هستند. دارندگان شرایط تحصیل همزمان می توانند بسته به مقطع تحصیلی خود و دانشگاه انتخابی به ادامه تحصیل در رشته دوم بپردازند. در این مقاله همچنین توضیحاتی در رابطه با تحصیل همزمان در دو دانشگاه دولتی و آزاد ارائه شده است. اما سوالی که ممکن است برای دانشجویان علاقه مند به انتخاب رشته دوم پیش آید این است که مجازات تحصیل همزمان در دو رشته چیست؟ آیا تحصیل همزمان دو رشته مجازات دارد؟

در پاسخ به این سوال این طور باید گفت که هر فعالیتی که جرم به شمار رود، مجازات دارد. اما سوال این است که آیا تحصیل همزمان در دو رشته جرم است؟به طور کلی تحصیل در هیچ کشوری، جرم محسوب نمی شود. حتی اگر دانشجو به صورت همزمان در دو رشته، تحصیل کند، مرتکب جرمی نشده است. در صورتی که دانشجو در کنکور سراسری مرتکب تخلف شده باشد و یا این که واجد شرایط تعیین شده برای تحصیل همزمان دو رشته نباشد و به ادامه تحصیل بپردازد، مرتکب جرم شده است.

لازم به ذکر است که دانشجویان پسری که به ثبت معافیت تحصیلی در سیستم نظام وظیفه نپرداخته اند، در صورتی که ادامه تحصیل دهند، از آن جا که مدرک تحصیلی آن ها قانونی نیست، کار بیهوده ای انجام داده اند. بنابراین در صورتی که دانشجویان علاقه مند به تحصیل همزمان در دو رشته، واجد شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه لازم برای انتخاب رشته دوم باشند، هیچ گونه تخلفی انجام نداده و با خیال راحت می توانند به تحصیل بپردازند.

تحصیل همزمان در دانشگاه دولتی

دانشجویان علاقه مند به تحصیل همزمان در دو رشته، با توجه به شرایط تعیین شده متناسب با دانشگاه محل تحصیل خود، می توانند نسبت به انتخاب رشته دوم اقدام نمایند. تحصیل همزمان در دو رشته دانشگاه دولتی نیز مستلزم رعایت برخی از شرایط، قوانین و مجازات تعیین شده از سوی وزارت علوم می باشد. از جمله این شرایط می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دانشجویان در حال تحصیل در دانشگاه دولتی برای انتخاب رشته دوم باید حداقل دو ترم از زمان تحصیل خود در رشته اول را سپری کرده باشند.

یکی از مهم ترین شرایط برای انتخاب رشته دوم در دانشگاه های دولتی، کسب حداقل معدل 17 در دو ترم تحصیلی می باشد.

برای تحصیل همزمان در دو رشته در دانشگاه های سراسری، رشته دوم باید در دانشگاه پیام نور سپری شود.

این دانشجویان در هر ترم، صرفا مجاز به انتخاب حداکثر 30 واحد درسی هستند.

انتخاب واحد این دانشجویان نباید هیچ گونه تداخلی در ساعت کلاس و امتحان داشته باشد.

دروس مشترک هر دو رشته برای رشته دوم، قابل معادل سازی خواهد بود.

تحصیل همزمان دو رشته در دانشگاه های دولتی فقط یک بار قابل انجام است.

امکان تغییر رشته برای رشته دوم وجود ندارد.

دانشگاه پیام نور یک دانشگاه نیمه دولتی است که دانشجویان آن از طریق شرکت در کنکور سراسری و یا ثبت نام با سوابق تحصیلی به انتخاب رشته و تحصیل در آن می پردازند. تحصیل در دو رشته به صورت همزمان در دانشگاه های پیام نور، امکان پذیر می باشد. از جمله شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه پیام نور می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دانشجویان پیام نور که قصد ادامه تحصیل در دو رشته به صورت همزمان را دارند، تنها در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد می توانند تحصیل نمایند.

پذیرش دانشجویان در دانشگاه پیام نور برای تحصیل در رشته دوم از طریق آزمون سراسری یا سوابق تحصیلی صورت می گیرد.

دانشجویان پسر که معافیت تحصیلی دارند، برای تحصیل در رشته دوم نیز باید بر اساس معافیت صادر شده در رشته اول، اقدام نمایند.

دروس مشترک سپری شده در رشته اول نظیر دروس عمومی، قابلیت معادل سازی برای رشته دوم را دارند.

امکان تغییر رشته در دانشگاه پیام نور فراهم می باشد.

لازم به ذکر است که شهریه تحصیل در رشته دوم متناسب با جدول شهریه دانشگاه پیام نور خواهد بود. همچنین دانشجویانی که قصد تحصیل همزمان در دو رشته را دارند، باید در زمان انتخاب واحد به تاریخ امتحانات و تاریخ کلاس ها توجه کنند تا از هر گونه تداخلی جلوگیری نمایند. به دانشجویان متقاضی توصیه می شود که شرایط دقیق تحصیل همزمان را از دانشگاه خود سوال کنند.

برای عضویت در کانال تلگرام ما کلیک کنید

تحصیل همزمان در دانشگاه آزاد

تحصیل همزمان دو رشته، علاوه بر دانشگاه های دولتی و پیام نور در دانشگاه های آزاد نیز قابل انجام می باشد. انتخاب رشته دوم در دانشگاه آزاد نیز قوانین و شرایط مختص به خود را دارد که تمام علاقه مندان به انجام آن، ملزم به رعایت این شرایط می باشند. افراد می توانند شرایط دقیق را از طریق دانشگاه خود بررسی نمایند. از جمله شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه آزاد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دانشجویان مقاطع کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته، کارشناسی ارشد در دانشگاه های آزاد می توانند در مقطع تحصیلی خود و یا مقاطع پایین تر به انتخاب رشته دوم برای تحصیل همزمان در دو رشته بپردازند.

دانشجویان مقطع دکتری در دانشگاه آزاد، در یکی از رشته های مقاطع پایین تر می توانند به تحصیل همزمان دو رشته بپردازند.

طول دوره مجاز برای تحصیل در رشته دوم از دانشگاه آزاد، برابر با مدت تحصیل رشته اول دانشجو خواهد بود.

در صورت مشترک بودن برخی از واحد های بین دو رشته، امکان معادل سازی آن برای رشته دوم فراهم می باشد.

دانشجویان پسر که از معافیت نظام وظیفه برخوردار هستند، برای تحصیل در رشته دوم نیز می توانند از معافیت خود استفاده نمایند.

انتخاب واحد می بایست بر اساس عدم وجود تداخل در ساعات کلاس و امتحان صورت گیرد.

امکان تغییر رشته برای رشته دوم، وجود ندارد.

دانشجویان برای ادامه تحصیل در دو رشته به صورت همزمان، رشته دوم را می توانند از واحد دانشگاهی متفاوتی انتخاب نمایند.

امکان انتخاب رشته دوم و تحصیل همزمان در دانشگاه آزاد، فقط یک بار فراهم خواهد شد.

دانشجویانی که از رشته اول انصراف داده و یا اخراج شده اند، در صورتی که از معافیت خدمت سربازی بهره مند باشند، می توانند به تحصیل در رشته دوم بپردازند.

دانشجویان ممتاز کارشناسی پیوسته، در صورت پذیرش با کنکور در یک رشته می توانند در رشته دوم که پذیرش آن با کنکور است، به صورت بدون کنکور تحصیل کنند.

اگر واحد دانشگاهی دو رشته متفاوت باشد، اصل مدرک پایه توسط واحد رشته اول دانشجو در نظر گرفته خواهد شد و این مدرک برای واحد دوم، در نقش مدرک پایه خواهد بود.

گواهی اشتغال به تحصیل در رشته اول باید برای صدور مجوز ثبت نام در همان نیمسال تحصیلی به دانشگاه رشته دوم تحویل داده شود.

مجموع واحد های مجاز برای انتخاب در هر نیمسال تحصیلی نیز به شرح جدول زیر می باشد:

رشته اول/ رشته دوم	کاردانی	کارشناسی	کارشناسی ارشد
دکتری تخصصی	28	28	18
کارشناسی ارشد	28	28	18
کارشناسی	30	30	–
کاردانی	30	–	–

 

رعایت تعداد واحد های ذکر شده در جدول فوق از شرایط اصلی برای انتخاب واحد دو رشته به صورت همزمان می باشد. به عنوان مثال، دانشجویان در حال تحصیل همزمان دو رشته در مقطع کارشناسی، باید مجموعا در هر نیمسال تحصیلی 30 واحد درسی را اخذ نمایند. در غیر این صورت دانشجویان دچار تخلف شده و برابر با قوانین مجازات تحصیل همزمان با آن ها برخورد خواهد شد.

تحصیل همزمان در دو رشته کارشناسی

دانشجویان بسیاری علاقه مند به انتخاب دو رشته و ادامه تحصیل به صورت همزمان در آن ها هستند. همان طور که در این مقاله نیز به صورت کامل توضیح داده شد، انتخاب دو رشته به صورت همزمان با رعایت برخی شرایط و قوانین، امکان پذیر می باشد. تحصیل همزمان در دو رشته در مقاطع مختلفی نظیر کارشناسی، کارشناسی ارشد و کاردانی امکان پذیر می باشد. این طور می توان گفت که تحصیل همزمان در دو رشته کارشناسی نسبت به سایر مقاطع، محبوبیت بیشتری دارد. همچنین شرایط انجام آن بر خلاف مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، ساده تر می باشد و از مجازات های کمتری برخوردار است.

به طور کلی تمام دانشجویان ممتاز، استعداد درخشان و مستعد که شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه در مقطع کارشناسی را دارند، می توانند به تحصیل در رشته دوم بپردازند. به عنوان مثال، دانشجویان دانشگاه های سراسری، برای ادامه تحصیل در رشته دوم باید دانشگاه های آزاد یا پیام نور را انتخاب کنند. در صورتی دانشجویان دانشگاه های پیام نور و آزاد برای انتخاب رشته دوم، می توانند به ادامه تحصیل در همان دانشگاه بپردازند. تحصیل در رشته دوم در مقطع کارشناسی با رعایت شرایط زیر قابل انجام می باشد:

عدم تداخل ساعات کلاس ها و امتحانات در دو رشته

انتخاب مجموعا 30 واحد درسی در هر نیمسال تحصیلی در دو رشته

پرداخت شهریه متناسب با تعرفه دانشگاه دوم

عدم امکان تغییر رشته برای رشته دوم

رعایت طول دوره مجاز برای تحصیل در رشته دوم (به اندازه طول دوره تحصیل رشته اول)

امکان معادل سازی واحد های مشترک

حداقل معدل 17 برای انتخاب رشته دوم

در مجموع، دانشجویان مقطع کارشناسی برای انتخاب رشته دوم، ملزم به رعایت شرایط تعیین شده از سوی وزارت علوم خواهند بود. عدم رعایت این شرایط، منجر به غیرمجاز بودن دانشجو برای تحصیل همزمان دو رشته خواهد شد. دانشجویان برای اطلاع دقیق از شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه در مقطع کارشناسی می توانند به آموزش دانشکده خود مراجعه نمایند.

تحصیل همزمان در دو رشته کارشناسی ارشد

یکی دیگر از مقاطعی که دانشجویان علاقه مند به تحصیل همزمان دو رشته در آن هستند، مقطع کارشناسی ارشد می باشد. دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد برای تحصیل در رشته دوم می توانند در مقاطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد، اقدام به انتخاب رشته نمایند. بر اساس جدید ترین آیین نامه های مقررات آموزشی کارشناسی ارشد، دانشجوی توانمند مقطع کارشناسی ارشد که با کسب رتبه ۱ در کد ضریب رشته قبولی اول (بر اساس آزمون متمرکز کارشناسی ارشد و در صورت نیاز با احتساب آزمون عملی) مجاز به تحصیل همزمان در همان مقطع است و مشمول مجازات نمی شود. با توجه به این اصل، در ادامه جدید ترین شرایط تحصیل همزمان در دو رشته کارشناسی ارشد آمده است:

دانشجویان دارای شرایط اصل گفته شده در بالا، می‌ توانند همزمان در یکی از رشته‌ های کارشناسی ارشد مرتبط با کد ضریب قبولی رشته اول تحصیل کنند.

آغاز تحصیل در رشته دوم باید همزمان با شروع تحصیل در رشته اول باشد.

اگر دانشجو بخواهد در سال‌ های بعد یا در دانشگاه دیگر یا در کد ضریب متفاوت تحصیل کند، باید در آزمون کارشناسی ارشد شرکت کرده و رتبه ۱ آن رشته را کسب کند.

دانشجویان واجد شرایط می‌ توانند رشته دوم خود را به‌صورت غیر حضوری در مقطع کارشناسی یا کاردانی بخوانند.

برای تحصیل همزمان در مقطع دکتری، شرکت در آزمون دکتری و کسب رتبه ۱ در آزمون کتبی رشته دوم ضروری است.

رعایت قوانین نظام وظیفه برای دانشجویان پسر هنگام ثبت‌ نام در رشته دوم الزامی است.

برای دانلود الزامات نظام وظیفه جهت تحصیل همزمان کلیک کنید.

الزامات و مصوبه ۹۰۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۴۰۳.۶.۲۰) و اصلاحات بعدی آن باید رعایت شود.

دانشجویان استعداد درخشان که مدال المپیاد علمی و معدل کارشناسی بالای ۱۶ دارند، مشمول موارد ۳ تا ۷ که در بالا آمده است برای تحصیل همزمان در مقطع کارشناسی ارشد می‌ شوند.

تمامی دانشگاه‌ ها و موسسات آموزش عالی باید حداکثر ۶ ماه پس از شروع به تحصیل رشته دوم، اطلاعات فردی و رشته محل تحصیل این دانشجویان را طبق این مصوبه، به سازمان امور دانشجویان و سازمان سنجش اعلام کنند.

به طور کلی، به دلیل وجود واحد های پژوهشی در این مقطع، تحصیل همزمان دو رشته در این دوره تحصیلی، علاقه مندان کمتری نسبت به مقطع کارشناسی دارد. لازم به ذکر است دانشجویان کارشناسی ارشد برای انتخاب رشته دوم در همین مقطع، از محدودیت های بیشتری برخوردارند. دانشجویان استعداد های درخشان باید با توجه به اولویت بندی ها به انتخاب رشته های مکمل رشته اول بپردازند. در حقیقت انتخاب رشته دیگر در دانشگاه دیگر، به انتخاب و اجازه دانشگاه دوم وابسته خواهد بود.

تحصیل همزمان در دو رشته دکتری

تحصیل همزمان در دو رشته، یکی از مواردی است که بسیاری از دانشجویان، علاقه مند به انجام آن هستند. همان طور که در بند های پیش نیز اشاره شد، تحصیل همزمان در دو رشته در دانشگاه ها و مقاطع مختلف تحصیلی اعم از کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته و کارشناسی ارشد قابل انجام است. البته وزارت علوم در هر یک از این مقاطع، شرایط و قوانین خاصی را برای انتخاب رشته دوم وضع کرده است. در این بخش از مقاله به تحصیل همزمان در دو رشته دکتری پرداخته خواهد شد.

سوال اصلی این است که آیا امکان تحصیل در دو رشته به صورت همزمان در این مقطع وجود دارد یا خیر؟ به طور کلی مقطع دکتری از 36 واحد درسی تشکیل شده است. 12 الی 18 واحد آموزشی و 18 الی 24 واحد نیز پژوهشی می باشند. از آن جا که تعداد واحد های پژوهشی دانشجویان در این مقطع بیشتر از تعداد واحد های آموزشی است، این طور می توان نتیجه گرفت که دانشجو در این مقطع، زمان بسیاری را صرف پژوهش خواهد کرد. بنابراین اهمیت این مقطع و پیچیدگی واحد های درسی آن نسبت به مقاطع دیگر بیشتر است.

به طور کلی باید گفت که کمتر دانشجویی تمایل به ادامه تحصیل در رشته دوم در مقطع دکتری را دارد. با این حال تنها در صورت اصلی که در ادامه گفته می شود، دانشجویان دکتری اجازه تحصیل همزمان خواهند داشت. در این اصل آمده است که "دانشجوی دارای توانمندی در مقطع دکتری تخصصی که مشمول تحصیل همزمان در مقطع دکتری تخصصی است، دانشجویی است که در آزمون کتبی کد ترکیب رشته تحصیلی اول آزمون نیمه متمرکز دکتری تخصصی برگزار شده توسط سازمان سنجش آموزش کشور رتبه ۱ را بدست آورده باشد." در ادامه جدید ترین شرایط تحصیل همزمان دانشجویان دکتری آمده است:

دانشجویان مشمول تحصیل همزمان (مطابق اصل گفته شده در بالا) می‌ توانند در همان کد ترکیب قبولی خود در مقطع دکتری تخصصی تحصیل کنند.

شروع تحصیل در رشته دوم باید همزمان با شروع تحصیل در رشته اول باشد.

برای تحصیل همزمان در رشته دوم در سال‌ های بعد یا در دانشگاه دیگر یا در کد ترکیب متفاوت، دانشجو باید در آزمون نیمه‌ متمرکز دکتری تخصصی شرکت کرده و رتبه ۱ آزمون کتبی آن رشته را کسب نماید.

این دانشجویان مجاز به تحصیل همزمان در دوره‌ های غیر حضوری مقطع کارشناسی یا کاردانی به‌عنوان رشته دوم هستند.

برای تحصیل همزمان در رشته دوم در مقطع کارشناسی ارشد، شرکت در آزمون متمرکز کارشناسی ارشد و کسب رتبه ۱ در کدضریب رشته دوم الزامی است.

رعایت الزامات نظام وظیفه برای دانشجویان آقا در ثبت‌ نام رشته دوم ضروری است.

برای دانلود الزامات نظام وظیفه جهت تحصیل همزمان کلیک کنید.

پایبندی به مصوبه ۹۰۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصلاحات بعدی آن برای ثبت‌ نام رشته دوم اجباری است.

دانشجویانی که بدون آزمون و به‌ عنوان استعداد های درخشان در مقطع دکتری تخصصی پذیرش شده‌ اند و مدال المپیاد دانش‌ آموزی دارند و معدل کارشناسی ارشد شان بالای ۱۷ است، مشمول موارد ۳ تا ۷ که در بالا آمده است برای تحصیل همزمان در دکتری تخصصی می‌ شوند.

تمامی دانشگاه‌ ها و موسسات موظفند اطلاعات دانشجویان مشمول تحصیل همزمان را حداکثر شش ماه پس از شروع تحصیل در رشته دوم به سازمان امور دانشجویان و سازمان سنجش ارسال کنند.

اما نکته حائز اهمیت این است که در حال حاضر تحصیل همزمان در دو رشته دکتری، امکان پذیر شده است. همچنین دانشجویان این مقطع می توانند در مقاطع پایین تر نظیر کارشناسی ارشد و کارشناسی به ادامه تحصیل در رشته دوم بپردازند. شرایط انتخاب آن نیز مطابق با شرایط نام برده برای مقاطع پایین تر که در بندهای پیش اشاره شده است، می باشد. همچنین دانشجویان با مراجعه به دانشگاه دوم می توانند از شرایط دقیق انتخاب رشته دوم در این مقطع مطلع شوند.

کارشناسان سامانه مشاوره دانیار آماده اند تا اطلاعات لازم در خصوص تحصیل همزمان در دو رشته و شرایط خواندن دو رشته در دانشگاه را در اختیار داوطلبان گذاشته و آن ها را از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی دانیار راهنمایی نمایند. همچنین از طریق عضویت در کانال تلگرامی و یا اینستاگرامی دانیار می توانید آخرین اخبار مرتبط با این حوزه را دریافت نمایید.